
شمشیرهای از رو بسته
سینمافا- پیام خدابندهلو- اگر خواستید کسی را نفرین کنید، آرزو کنید او یک فیلمساز عالی، اما «زن» باشد! همین کافیست. او فیلم درخشان میسازد، میفهمد که فیلمش درخشان است، ولی نامزد جایزهاش نمیکنند.
سال 2019 همراه بود با ساخته شدن انبوهی فیلم تحسین شده توسط زنان: پرتره زنی در آتش (95 درصد)، یادگاری (92)، زنان کوچک (91) ، برای ساما (89)، بدرود (89)، آتلانتیک (85)، بوک اسمارت (84)، روزی زیبا در محله (80) و شیادان (79) و بسیاری مستندها و مستقلها و تجاریهای دیگر. زنان نشان دادند علیرغم اینکه کمتر مورد اعتماد استودیوها هستند، میتوانند دستاوردهایی برای سینما رقم بزنند.
اما داوری جشنها عمدتا با مردهاست. آنها میدانند که هر چقدر حضور زنها در سینما پر رنگتر شود، امنیت شغلیشان به هم میریزد. فروش چشمگیر «واندروومن»، «کاپیتان مارول» و «فروزن 2» ثابت کرد زنان حتی نبض گیشه را هم در دست دارند. پس شاید بهترین راه برای مردها، حذف زنان و فیلمهایشان باشد.
طی 91 دوره اسکار، از مجموع حدود 450 نامزد کارگردانی، فقط پنجتایش زن بوده. تقریبا یک درصد! رای دهندهها هر بار زنان را حذف میکنند و بعد خیلی ساده توجیه میکنند: «زنان فیلمهای بهتری بسازند تا نامزد شوند.» از 2019 بهتر؟ بیشتر از پنج فیلم از دهتای برتر سال (بر اساس نمرات متاکریتیک)؟
.
فیلم «زنان کوچک» یک قدرت نمایی زنانه بود. بر اساس رمانی زنانه و قدیمی از یک نویسنده زن (لوییزا می الکات)، توسط یک نویسنده و کارگردان زن (گرتا گرویگ) و تهیه کنندگان زن (ایمی پاسکال، دنیس دی نووی و رابین سویکرد)، با ترکیب ستارههای زن (سیرشا رونان، اما واتسون، فلورنس پیو، الیزا اسکانلن، لورا درن و مریل استریپ) و عوامل فنی مثل طراحی لباس (جکلین دورن) و گریم (فریدا آرادوتیر).
.
بعد از اولین نمایشهای خصوصی فیلم، منتقدان و سینماگران، توییتهایی سرشار از تحسین نوشتند. نمرات منتقدان منتشر شد (91 درصد در متاکریتیک و 95 در راتن تومیتوز)، در فهرست تاپ تن منتقدها قرار گرفت (تا اینجا در 102 فهرست) و بعد نوبت به اکران رسید: در کمتر از سه هفته (با بودجه 40 میلیونی) 107 میلیون دلار فروخته و هنوز اکران وسیعش ادامه دارد و در بسیاری کشورها استارت نخورده.
اما تمام اینها هم کافی نبود تا گرتا گرویگ نامزد اسکارِ کارگردانی شود. همانطور که «بدرود» و «بوک اسمارت» حتی در فیلمنامه نامزد نشدند! و «آتلانتیک» در بینالملل! و «فروزن 2» در انیمیشن!
توضیح: تیتر یکی از ترجمههای عنوان فیلم جدیدِ رین جانسون است که با نامزدیاش در رشته فیلمنامه، چند اثر زنها حذف شدند.