در گفت و گو با سینمافا
دکتر محمدرضا مصباح؛ تهیه کننده سینما: فیلمسازان جوان از همین حالا نگاه‌شان را «حرفه‌ای» کنند
سینمافا- دکتر محمدرضا مصباح، تهیه کننده سینما، بازدیدی از جشنواره فیلم کوتاه داشت.
او که تاکید ویژه‌ای بر حمایت از فیلمسازان جوان دارد، در غرفه سینمافا حاضر شد و به سوالات ما پاسخ داد.
– از نگاه یک تهیه کننده چه تفاوتی بین فیلم کوتاه و بلند هست؟ تهیه کنندگان بیشتر راغب به سرمایه گذاری روی فیلم‌های بلند هستند. چه چیزی باعث این موضوع می‌شود؟
فیلم‌های سینمایی، در چارچوب حرفه‌ای ساخته می‌شود اما فیلم‌های کوتاه، دلی هستند. فیلم‌های کوتاه با تعامل و دوستی ساخته می‌شود و اتفاقا به دل می‌نشیند.
اما بحث سرمایه‌گذاری داستان دیگری است. شاید این ضعف در سینمای ایران وجود دارد که اکران فیلم‌های کوتاه را جدی نمی‌گیرد. سال گذشته دو بسته فیلم‌های کوتاه در سینماها اکران شد که مورد استقبال هم قرار گرفت. آن چه می‌تواند برای تهیه کننده جذاب و البته مهم باشد، جدا از تولید یک اثر فاخر و فرهنگی، «بازگشت سرمایه» است. طبیعی است که اکنون سینمای کوتاه به جز حضور در جشنواره‌های خارجی، نمی‌تواند درآمد ایجاد کند و در سینمای ما متاسفانه به فیلم‌های بلند توجه ویژه ای شده است. هرچند روند عنایت به فیلم های کوتاه رو به بهبود است.
– به نظر شما برگزاری جشنواره فیلم‌های کوتاه می‌تواند باعث ترغیب بیشتر تهیه کنندگان به این نوع سینما شود؟
قطعا همین گونه است. وقتی فرصت برای دیده شدن فراهم شود، تهیه کننده می‌آید، فیلم‌ها را می‌بیند و استعدادها را می یابد کما اینکه خود من سال گذشته در اکران بسته‌های فیلم کوتاه، آثار فاخری را دیدم و اتفاقا همین حالا در حال تولید فیلم سینمایی پوست به کارگردانی برادران ارک که سال گذشته سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه از جشنواره فجر و جایزه سینه فونداسیون جشنواره کن را دریافت کردند، هستیم .
استعدادهای زیادی هستند که این جشنواره‌ها فرصت را فراهم می‌کنند تا آنها کشف شوند و وارد عرصه حرفه ای شوند.
– برای تهیه کنندگی فیلم‌های بلند محدودیت‌ها و شروطی وجود دارد. این باعث نمی‌شود که آنها به تهیه فیلم‌های کوتاه ترغیب شوند؟
توصیه من به فیلمسازان جوانی که علاقه دارند به سمت ساخت فیلم های بلند سینمایی بیایند این است که نگاه‌شان را از همین حالا حرفه‌ای کنند. هم در انتخاب سوژه هم در نوع و سبک روایت داستان در و هم از نگاه تولیدی به این معنی که چون در فیلم کوتاه، بیشتر عوامل دوستانه و با نگاه غیر مادی کنار هم قرار می گیرند ، پرداخت‌های مالی هم چندان مهم نخواهد بود. ولی در سینمای حرفه‌ای این موضوع اهمیت دارد. فیلمسازی که می‌خواهد فیلم اولش را بسازد ، باید دقت کند کم یا زیاد شدن حتی یک یا دو جلسه فیلمبرداری، هزینه‌ها را تغییر می‌دهد. بنابراین فیلمساز باید کاملا حرفه ای و تولیدی به موضوع نگاه کند و نمی تواند با شیوه آزمون و خطا فیلم سینمایی بلند بسازد و اگر دقت نشود مورد اعتماد قرار نمی‌گیرد و تهیه کننده حاضر به قبول چنین ریسکی نیست.
– به نظر شما، نمی‌توان مشوق‌هایی برای تهیه کننده‌ها گذاشت که بیشتر به سوی تهیه فیلم‌های کوتاه بروند؟
ما جریان‌های حمایتگری مثل بنیاد سینمایی فارابی داریم. اگر بتوانیم یک ردیف بودجه اختصاصی برای فیلمسازان اول، در نظر بگیرد و نهادی کارش حمایت از فیلم‌های اول باشد، طبیعتا با پایین آمدن ریسک تهیه کننده و سرمایه گذار ، اتفاقات خوبی خواهد افتاد. فکر می‌کنم چنین چیزی در برنامه‌های مسئولان سینمایی هست، کما اینکه امسال مجددا سیمرغ فیلم‌های اول به جشنواره بازگشته است.
