یادداشت سینمافا درباره «نارنجی سیاه جدید است»

سینمافا- پیام خدابنده‌لو- نقطه قوت «نارنجی سیاه جدید است» به شخصیت پردازی و بازی تک تک زن‌هاست که نه تنها فضایی به شدت عجیب از زندان، خلق کرده‌ بلکه عملا نمایندگانی از تمام نژادها و طرز فکرهای جامعه هستند.
از یک سو، زنی شرق آسیایی را داریم که به دلیل فعالیت‌های اجتماعی، به درونِ لمپن‌ها افتاده و سوی دیگر، دختر شیرین عقلی که با روان‌پریشی آدم کشته. یک طرف دخترِ مرد ارتشی که به دلیل روابط عاطفی گرفتار شده و طرف دیگر بیماری روانی که باعث مرگ پسربچه‌ای شده که قرار بوده همبازی‌اش باشد!

استراتژی درستش، محدود نشدن به زندان است. اگر چه «زندان» مکان واحد خط اصلی قصه است،‌ اما دو خط را هم موازی با آن داریم: اولی فلاش بک‌ از زندانیان که باعث می‌شود سیر افتادن‌شان به زندان را متوجه شویم و دومی بخش خانواده‌های زندانیان و زندانبانان در زمان «حال». این ایده باعث می‌شود سریال به تنوع بصری بیشتری برسد و محیط‌ها و لباس‌های یکسان، باعث خستگی مخاطب نشود.

سریال در رعایت مرز میان کمدی و درام، کم و بیش موفق است. اینکه در جشن‌های سینمایی، به فراخور در دو حوزه «کمدی» و «درام» نامزد شده، بیانگر همین دوگانگی است. عملا نه فضای شوخ و شنگی از جنس «آتلانتا» دارد که مضمونش، پشت خنده‌ها بماند و نه مثل «سرگذشت ندیمه» در سیاهی و تاریکی فرو می‌رود. می‌شود آن را دید و از شوخی‌هایش، خندید و در لحظات عاشقانه‌ی پرشمارش، گریست.

انتقادم به بعضی بی منطقی‌هایش است. بیش از همه کاراکتر چپمن که در فصل اول، نگین درخشان سریال است به دلیل بدی دیگران، رنگ عوض می‌کند و حتی در فصل سوم، به شروری خیانتکار بدل می‌شود. گویی سازندگان سریال هر ایده‌ای درباره پاستوریزه بودنش داشته‌اند را از ترس مخاطب، از او گرفته‌اند و به بروک داده‌اند که در فصل دوم اضافه شده. یا کاریکاتورهای «وی» و «جرج» که در شان سریالی چنین ظریف نبودند. یا گاها شوخی‌هایی در سریال هست که بیشتر مناسب «استندآپ کمدی» است.

اما بهترین بخش سریال برایم سه کاراکتر فوق العاده‌اش هستند. «رد» زنی روسی با سوابقی پرشمار که بیشترین حساسیتش به برخورد زندان با کیفیت غذاهایش است و نمی‌خواهد «پیری‌» را باور کند! «پوزی» خوش‌قلب که با خنده‌های «مسخره» و «معصومانه» تبلوری از زندگی بود! و از همه بهتر کاراکتر بس شگفت‌انگیز تیفانی، با ابعاد و جزئیاتی بی نهایت، از دختر خنگی که می‌تواند کودکانه، آدم بکشد و بعدش زار زار گریه کند! کیت مولگرو، سمیرا وایلی و تارین منینگ، در حد کمال درخشیده‌اند. اولی جایزه منتقدان را گرفته و دومی برای سریال دیگرش ستایش شده. نوبت منینگ هم می رسد!

نمره سریال از نظر من از «پنج»:

فصل یک: دو و نیم

فصل دوم:‌ دو و نیم

فصل سوم: دو

فصل چهارم: سه

فصل پنجم: سه و نیم